در ابتدای این برنامه، خرم با اشاره به اقدامات دونالد ترامپ در قبال برجام گفت: «ما با شرایطی مواجه هستیم که طرفمان دبه کرده و می‌خواهد فشار زورگویانه به ما وارد کند. کاری که دونالد ترامپ می‌کند زورگویانه و غیرقانونی است و البته با حقوق بین‌الملل همخوانی ندارد. اولین اصل روابط بین دولت‌ها، اصل وفای به عهد است. وقتی رئیس‌جمهوری یک کشور توافقی را امضا کند، رئیس‌جمهوری بعدی نمی‌تواند آن را زیرسوال ببرد.»

به گزارش «ایرنا» دیپلمات سابق ایران ادامه داد: «آنکه می‌تواند در مقابل آمریکا بایستد و نه بگوید، اتحادیه اروپاست. این درحالی است که روسیه و چین تنها به‌دنبال گرفتن امتیاز هستند. اتحادیه اروپا چون نمی‎خواهد آمریکا در عرصه بین‌المللی تک‌رو شود و همه ساختارهای بین‌المللی را که پس از جنگ جهانی شکل گرفت به‌هم بریزد، می‎خواهد ترامپ را مدیریت کند. بقیه هم به‌دنبال مدیریت او هستند. برای ما با توجه به انتخاب‌هایی که داریم این موضوع اهمیت دارد که بهترین انتخاب را انجام دهیم و با همه کار کنیم، اما باید ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های هرکدام را به‌خوبی بدانیم. اتحادیه اروپا توانایی‌های بین‌المللی فراوان دارد و این اراده را دارد که مقابل آمریکا بایستد. خود نیز در جنگ تجاری با آمریکا است و در مقابل آمریکا تحقیر شده است.»

این دیپلمات پیشین ایرانی همچنین اضافه کرد: «این اقدام ترامپ که در تلاش است تا نفت ایران را تا قبل از ۱۳ آبان به صفر برساند خیلی بی‌رحمانه است. در روزهای آخر دولت احمدی‌نژاد ۸۰۰ هزار بشکه نفت صادر می‌کردیم که به سمت مذاکره پیش رفتیم. اکنون با توجه به وضعیت جامعه ما و نارضایتی‌هایی که وجود دارد، یک عده کلاهبرداری و اختلاس کرده‌اند و مردم ناراحت‎اند. ما باید همه این موارد را در نظر بگیریم تا جام زهر ننوشیم. برای اینکه جام زهر ننوشیم باید چشمانمان را بازکنیم و واقعیات را درست ببینیم.»

دکتر ابراهیم متقی استاد دانشگاه تهران به‌عنوان دیگر سخنران این نشست گفت: «دو رویکرد در روابط بین‌الملل وجود دارد؛ یک رویکرد اروپایی و دیگری رویکرد آمریکایی. کشورهای اروپایی برمبنای نوعی ایده‎آلیسم عمل می‎کنند که تفکر و سیاست‌گذاری‌شان را براساس این قالب شکل می‎دهد اما مبنای تحلیل رفتار بین‌المللی آمریکا، سیاست قدرت است که نگاه سیاست قدرت مبتنی بر نئورئالیسم و رئالیسم است و بیش از آنکه تابع حقوق و قانون باشد مبتنی بر قدرت است.» همچنین این استاد دانشگاه در سخنان خود به ناموفقی برجام تاکید کرد و افزود: «نتیجه مذاکرات این شد که فردو تعطیل شد. البته هزار سانتریفیوژ و P۱ به حالت تعلیق درآمد. درحال‌حاضر سانتریفیوژ بدون روتور است. سانتریفیوژ بدون روتور مثل ماشین بدون موتور است. فردو که یکی از خطوط قرمز ما محسوب می‎شده از دست رفت.»

برجام پشتوانه حقوقی ندارد

این استاد دانشگاه در ادامه به این موضوع اشاره کرد که برجام هیچ‌گونه پشتوانه حقوقی ندارد. او ادامه داد: «برجام مخفف برنامه جامع اقدام مشترک است. این فقط برنامه است. همه می‌توانند از برجام خارج شوند. فقط یک بخت‌برگشته وجود دارد که نمی‌تواند از آن خارج شود. وقتی توتال از ایران خارج می‌شود فرانسه در برجام است اما وقتی نمی‌تواند به تعهدش عمل کند در آن نیست. وقتی کشورهای انگلیسی، ایتالیایی و فرانسوی نمی‌توانند تعهدشان را اجرا کنند یعنی دیگر در مجموعه قرار ندارند. چه می‌شود که این وضعیت به‌وجود می‌آید؟ برجام استحکام لازم را به لحاظ حقوقی، ساختاری و معادله قدرت ندارد. ما با آمریکایی‌ها توافق‌های دیگری داشتیم. اما اقدامات ما اقدامات مشترک بود.»

تحریم‌ها ادامه می‌یابد

متقی همچنین تاکید کرد: «وقتی‌ که داشتیم سازش می‌کردیم فکر می‌کردیم که این موفقیت ما مربوط به تلاش ماست؛ درحالی‌که ما در یک فضای مذاکره مرحله‌ای قابلیت‌های اقتدارمان را واگذار کردیم. می‌توانید بگویید که نیروی هسته‎ای قدرت محسوب نمی‌شود. اگر قدرت محسوب نمی‌شود پس چرا ۲۰۰ میلیارد دلار برای فعال کردن این صنعت خرج کردید؟ ممکن است در آینده نیز گفته شود موشک قدرت ملی محسوب نمی‌شود.» او تصریح کرد: «امروز تحریم‎ها ادامه پیدا خواهد کرد. ما سیگنال مذاکره را دادیم و اروپایی‌ها دارند تلاش می‌کنند. اما هدف آمریکا این است که ما را در وضعیتی قرار دهد که شرایط بسیار سختی داشته باشیم. ترامپ می‌گوید باید آن‌قدر تحریم‌ها را سخت کنیم که قیمت دلار به ۲۰‌هزار تومان برسد. به ما اجازه موردی برای فروش نفت خواهند داد. بحثی که وجود دارد این است که ما ۸۰۰ هزار بشکه نفت در آذر خواهیم فروخت؟ به نظر من نه.»

برجام همه را نجات داد

در ادامه نشست، خرم در پاسخ به اظهارات متقی گفت: «برجام همه را نجات داد. اگر مشکلی را برجام حل نکرده بود پس چطور صادرات نفت ۸۰۰ هزار بشکه‌ای به دو میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه رسید. پول‌های بیش از ۱۵۰ هزار دلار را که نمی‌توانستیم برگردانیم یا طلب‌مان را از آمریکا بگیریم. الان ترامپ دبه کرده است. آن موقع تحریم‌ها در مسیری رفت که با قانون شورای امنیت و با قطعنامه ۲۰۳۰ تحریم‌ها رفع شد. اما امروز کسی آمده که چون زورش می‌رسد آن را لغو می‌کند. بله، نگاه او به قدرت است. این‌ یک واقعیت است. اما ما نباید نسبت به واقعیت گذشته غیرمنصفانه نگاه کنیم. ما امروز در حد ۳/۶ درصد غنی‌سازی می‌کنیم. اما سوال این است که ما می‌خواهیم سلاح هسته‌ای تولید کنیم؟ همه صحبت‌های آقایان این است که ما می‌خواستیم سلاح هسته‌ای تولید کنیم؛ اما نگذاشتند.» او در ادامه در پاسخ به متقی که گفته بود سانتریفیوژهای ما از بین رفته‌اند، گفت: «ما برای ۱۹هزار سانتریفیوژ طراحی کرده بودیم. اگر ما بتوانیم به جهان دلیل قانع‌کننده بیاوریم که از آن‌چه استفاده‌ای می‌خواهیم بکنیم دنیا هم از ما می‌پذیرد.»

برجام به نفع ایران بوده است

در پایان این نشست، دکتر حسین علایی که به‌عنوان میهمان افتخاری در مراسم حضور داشت، گفت: «خروج آمریکا از برجام علامت این است که برجام به نفع ایران بوده است. اینکه آیا ما در برجام خوب عمل کردیم یا نه موضوع این جلسه نیست. باید ببینیم که بحث آمریکا خروج از برجام است یا پلن بزرگ‌تری دارد. به نظر من برجام خاک‌ریز اول جلوی برنامه‌های آمریکا بود و آن این است که جمع‌بندی اقدامات آمریکا بعد از پیروزی انقلاب علیه ایران است و ترامپ می‌خواهد آن را اجرا کند. همچنین رژیم صهیونیستی، عربستان و دشمنان ایران به کمک آمریکا رفتند. آنها بنا دارند با فشار روی اقتصاد ایران، نظام اقتصاد ایران را دچار بی‌ثباتی کنند و این بی‌ثباتی باعث نگرانی عمیقی بین مردم شود و مردم دست به فشار اجتماعی علیه دولت بزنند.» علایی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه «هدف آمریکا سرنگونی نظام ایران است»، گفت: «آمریکایی‌ها می‌خواهند روی فشار اجتماعی در داخل کشور سوار شوند و حرکتی را به‌وجود آورند که حداقل باعث تغییر رفتار ایران یا تغییر حکومت ایران شود. ازنظر آمریکایی‌ها این حکومت چند ویژگی دارد که آمریکا نمی‌تواند با آن کنار بیاید. آنها معتقدند نظام جهانی را آمریکا باید مدیریت کند. دوم اینکه پایگاه‌های ارتش آمریکا در همه جای دنیاست و بزرگ‌ترین بودجه نظامی را در سال می‌گیرد. آنها تحمل اینکه کشوری مخالف اعمال برنامه‌های آنها در جهان باشند را ندارند.» او ادامه داد: «امروز از دید آمریکایی‌ها شرایط ایران در منطقه قابل‌ قبول نیست. ترامپ می‌گوید: من فشار می‌آورم تا آنها مذاکره کنند.»

منبع:دنیای اقتصاد